Giếng Đền Phan Thôn - nơi lưu dấu hồn cốt của làng quê

Trong quần thể di tích Đền, chùa Phan Thôn - xã Hưng Tân có một di tích gốc gắn liền với quá trình hình thành và phát triển hàng trăm năm của mảnh đất Phan Thôn, đó là Giếng làng.

Theo cuốn Dư Địa chí Nghệ An của Phó giáo sư Ninh Viết Giao biên soạn, Giếng Phan Thôn được hình thành từ thời Bắc thuộc, do người Tàu đào để yểm mạch đế vương của nước Nam ta. Giếng có mạch nước rất sâu và ngọt, không bao giờ cạn. Dưới đáy giếng được lát những tảng đá lớn, có cầu lim bắc qua để nhân dân ra múc nước. Từ hàng trăm năm nay, người dân Phan Thôn xem giếng là long mạch của làng nên đã nối đời gìn giữ, bảo vệ như một báu vật. Dân gian truyền tụng lại mỗi khi nhân dân Phan Thôn khảo giếng thì các xã vùng lân cận phải mang trầu rượu đến cúng tế để cầu bình yên. Còn các thế hệ người dân trong làng được thừa hưởng dòng nước trong lành từ giếng mà học hành sáng lạng, xóm làng ngày càng trù phú. Tương truyền con gái Phan Thôn uống nước giềng đền đều da trắng, tóc xanh, giọng hát ngọt ngào.

Bên cạnh giếng là quần thể đền, chùa uy nghiêm với các nghi lễ truyền thống được nhân dân Phan Thôn gìn giữ, lưu truyền. Trong đó có một nghi lễ hết sức quan trọng đó là xin nước đầu năm mới. Cứ vào dịp rằm Tháng giêng âm lịch, trước khi làm lễ rước thần thì đại điện nhân dân Phan Thôn đều cử hành nghi lễ xin nước tại Giềng làng, đặt lên kiệu Long đình rước cùng bài vị Thành hoàng đi du xuân, sau đó về dâng nước đầu năm để cúng thần. 

  Lễ xin nước đầu năm tại Giếng Phan Thôn

Hôm nay, mặc dù cuộc sống đã đổi mới, hiện đại, nhưng những nét đẹp truyền thống, trong đó có không gian giếng Đền Phan Thôn vẫn được nhân dân nơi đây gìn giữ, bảo vệ như báu vật của làng./.

Lễ rước nước thiền cùng bài vị Thành hoàng trên kiệu Long đình